Özgür Demirtaş, Erdoğan'ın açıkladığı finansal aracın detaylarını anlattı

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Dolardaki artış TL mevduatlarına yansıtılacak. Kur getirisi mevduat kazancının altında kalırsa aradaki fark doğrudan vatandaşımıza ödenecek. TL mevduatlarındaki döviz farkları vatandaşa verilecek” açıklamasında bulundu.

Erdoğan, Kurdaki dalgalanmayı durdurarak nispi bir istikrarı sağlamak için serbest piyasa ekonomisi kuralları çerçevesinde yeni araçları devreye aldıklarını belirten Erdoğan, hayata geçirecekleri yeni tedbirler hakkında bilgi vereceğini, daha sonra ilgili kurumların bu konularla ilgili detaylı bilgileri kamuoyuyla paylaşacaklarını ifade etti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Tasarruflarını değerlendirirken kurdaki yükselişten kaynaklanan kaygılarını gidermek isteyen vatandaşlarımıza yeni bir finansal alternatif sunuyoruz. Dövizin muhtemel getirisine Türk lirası varlıklarda kalarak ulaşılabilmesini sağlayacak bu yeni araç şöyle işleyecektir; insanlarımızın bankadaki Türk lirası varlığının mevduat kazancı kur artışından yüksekse bu getiriyi elde edecek ama kur getirisi mevduat kazancının üstünde kalırsa aradaki fark doğrudan vatandaşımıza ödenecek. Üstelik bu kazanç stopaj vergisinden de muaf tutulacak. Ayrıca Türk lirası varlıklarının yeni bir döviz talebi oluşturmayacak şekilde değerlendirilmesini temin edecek araçları devreye alacağız. Dolayısıyla bundan sonra hiçbir vatandaşımızın ‘kur daha yüksek olacak’ diye mevduatını Türk lirasından dövize geçirmesine ihtiyaç kalmayacak.”

Peki Erdoğan’ın açıkladığı bu finansal araç ne anlama geliyor? 

Akademisyen ve Finans Uzmanı Özgür Demirtaş, gelen soruların ardından Erdoğan’ın açıkladığı finansal araca dair Twitter’dan açıklama yaptı.

İşte Özgür Demirtaş’ın açıklamaları:

“Finans alanında bizim primary security dediğimiz ürünlerin yanında (mevduat, hisse, tahvil, emtia vs), bizim secondary security dediğimiz türev ürünleri vardır. Bu ürünlerin en ünlülerinden biri opsiyonlardır.

İki tip opsiyon vardır. ALIM opsiyonu ve SATIM opsiyonu. Alım opsiyonu yatırımcısına bir finansal ürünü belirli bir fiyattan alma hakkı verir. Örneğin Dolar/TL yi almak yerine onu ALMA hakkını alabilirsiniz.

Örneğin Dolar/TL 4 iken siz Dolar/TL yi 7 liradan alma hakkını yani ALIM opsiyonunu almış olabilirsiniz. Eğer Dolar/TL 9’a çıkarsa siz 7’den alma hakkını kullanırsınız. Ve 7’den alıp 9 dan satınca edeceğiniz kar yanınızda kalır. SATIM opsiyonları da bunun tersidir.

Şimdi yukarıda anlattığım ALIM opsiyonunu alabilmenizin yanında bu opsiyonları başkasına satıyor da olabilirsiniz. Biz bunlara ÇIPLAK opsiyon işlemleri deriz.

Benim anladığım kadarı ile Hükümet şöyle yeni bir ürün çıkarmak istiyor. Yeni bir TL mevduat hesabı ama o hesabın sahibine aynı zamanda bir DOLAR alım opsiyonu satmış gibi oluyor. Diyelim ki kişinin 150 lirası var. O sırada da Dolar/TL 15 lira (yani 10 doları var)

Kişi 150 lirasını TL mevduatta tutuyor ama 15 lira seviyesinden de ALIM opsiyonu varmış gibi getiri elde ediyor. Yani Dolar/TL vade sonunda 19 lira olsa aradaki 4 liradan doğan farkın mevduat sahibine verilmesi gibi. Şimdi bu nedir ve etkisi ne olur?

Aslında Dolar/TL artışı oranında ekstra bir faiz artışıdır bu. Yani örtülü bir mevduat faizi gibi… Dolar/TL’deki düşüşün nedeni de bu faiz artışı… ikinci bir konu da bu ekstra faizin nereden ödeneceği? O da yeni para basarak ödenecek ise ekstra enflasyon anlamına gelebilir.

1970’lerde benzerlerinin yapılmış bir şey olduğunu biliyorum. Türkiye için Hayırlı olsun.”