Milyonlarca çalışana AGİ tuzağı

Sözcü’den Nedim ktidar tarafından, 2022 yılı asgari ücret rakamı 4.253,40 TL olarak açıklandı. Asgari ücretin açıklanması ile beraber Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, “Asgari Ücrette Tarihi Üçlü Mutabakat” başlıklı basın duyurusu yayımlandı. Bu üçlü mutabakat metninde “Tüm işçilerin ücret gelirlerinin, asgari ücrete kadar olan kısmından gelir ve damga vergileri kaldırıldı” açıklaması yer almıştı. Bu açıklamaya rağmen; yasal düzenlemeyi içeren yasa teklifinde, sadece asgari ücret alanlara yönelik bir istisna içeren düzenleme Meclis’e sunulmuştu. Yasa teklifinin yanlışlarını ortaya koyduğum “Çalışma barışını yok eden asgari ücret düzenlemesi” başlıklı yazımı 19 Aralık 2021’de köşemde okumuştunuz. Gelen tepkiler üzerine, yasa teklifinde geri adım atıldı. 

Yasa teklifinde yapılan değişikliklerin ardından, ücretlerin asgari ücret tutarına kadar olan bölümünden Gelir ve Damga Vergisi alınmamasını düzenleyen 7349 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 25 Aralık 2021 Tarih ve 31700 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlandı. Asgari ücretten vergi alınmayacağı için, asgari ücret elde edenlerin “asgari geçim indirimi” alamayacağı ama asgari ücretin üzerinde ücret geliri elde edenler için “asgari geçim indirimi” uygulamasının devam edeceği açıklanmıştı. Yapılan düzenleme ile bütün ücretlerden asgari geçim indirimi uygulaması 14 yıl sonra kaldırılmış oldu.

EŞİ ÇALIŞMAYAN ÜÇ ÇOCUKLU ÇALIŞANA AYLIK 38 TL KATKI! 

Çoğumuzun hatırlayacağı üzere 01.01.2008 tarihine kadar ücretliler fiş, fatura topluyor ve bir beyanname ile bunu çalıştığı kuruma ulaştırıyor, vergi iadesi alıyordu. Ücretlilere vergi iadesi sisteminin kaldırılması nedeniyle ortaya çıkan gelir kaybını telafi etmek için 1 Ocak 2008 tarihinden itibaren uygulanan asgari geçim indirimi
müessesesi artık tarih oldu.

Asgari geçim indirimi, çalışanın bakmakla yükümlü olduğu kişilerin bakımı için aldığı maddi destekti. Çalışanın evli ya da bekar olması, eşinin çalışmaması ya da çalışması ve çocuk sayısına göre asgari ücretin brüt tutarına göre ödenen bir ödenek idi. İktidar, asgari ücrete %50 zam yapıldığı, asgari ücrete isabet eden gelir ve damgavergisinin bütün ücretliler için istisna edildiği gerekçesiyle; bütün çalışanlar için asgari geçim indirimi uygulamasını kaldırdı. Aşağıdaki tablodan da açıkça görüleceği üzere; asgari ücrete isabet eden tutarın gelir vergisinden istisna edilmesi, fakat asgari geçim indiriminin kaldırılmasından en az fayda elde edenler (sadece 38 TL Damga Vergisi istisnası), eşi çalışmayan ve üç çocuğu olan çalışanlar olmuştur.

Net ücretten brüt ücrete dönmek çözüm olur mu?

Çalışanların ücretlerinin, asgari ücrete isabet eden tutarının Gelir Vergisi ve Damga Vergisi’nden istisna edilmesi düzenlemesi, davul zurna ile kutlandı, ama kanunun Resmî Gazete’de yayımlanmış hali, “dağ fare doğurdu” diyor.