Uzmanından korkutan 'yeni sistem' uyarısı

Dolar/TL, TL mevduata Hazine ve Merkez Bankası (TCMB) destekleriyle tarihi zirvelerden sert düşüşünü sürdürürken akademisyenler ve bankacılar kur riskinin kamu tarafından üstlenilecek olması nedeniyle orta vadeli risklere dikkat çekmeye devam ediyor.

Dolar/TL 18.4 rekorundan sert geriledi. İki yönlü sert dalgalanmaların da yaşandığı dün kurda en düşük 11.0935 en yüksek 14.3885 seviyeleri görüldü, dolar/TL günü 13’ün altında tamamladı.

Kur bu sabah saatlerinde ise 12.60 civarında işlem görüyor. Euro TL 20 üzerindeki zirvesinden 14,40 civarına gerilemiş durumda.

BAKAN NEBATİ’DEN KUR AÇIKLAMASI

Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, dün akşam TRT yayınında yaptığı açıklamalarda “Kurda köpüklerin gittiği, gerçek fiyatlamanın oluştuğu bir noktaya doğru gidiyoruz. Kur iyi bir yerlerde dengeye gelecektir” dedi.

TL, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Pazartesi günü kabine toplantısı sonrası açıkladığı desteklerde bir günde yüzde 50’ye yaklaşan değer kazancı yaşadı. TL’de dolar karşısında tarihte eşi nadir görülen bu denli sert değer kazancına rağmen yılbaşından beri kayıp ancak yüzde 56’dan yüzde 40 civarına gerileyebildi.

TCMB DE HAMLE YAPTI

Hazine’nin TL mevduat hesaplara ilişkin dünkü açıklamasının ardından TCMB de dün piyasa kapanışı sonrası dövizden TL mevduata geçişi destekleyen bir dizi önlem açıkladı.

Hazine ve Maliye Bakanlığı yeni sistemin adını “Kur Korumalı TL Vadeli Mevduat” olarak açıkladı. Hazine’nin açıkladığı ürün, gerçek kişilerce TL vadeli hesaplar üzerinde işleyecek faiz ile hesap açılış ve vade tarihlerindeki kur değişim oranı kıyaslanacak ve yüksek olan oran üzerinden hesap nemalandırılacak. Ayrıca bu mevduat ürününe stopaj da uygulanmayacak.

TCMB’nin açıkladığı ise dolar, euro ve sterlin cinsi yabancı hesapların TL vadeli hesaba dönüşmesi halinde fon sahiplerine destek sağlayacağını, TL’ye dönüşümde dövizin TCMB tarafından satın alınacağını açıkladı. Böylece TCMB ilgili adımın kullanılmasıyla oldukça düşük tutarda olan kendine ait rezervlerini artırma imkanı elde edebilecek.

TCMB sisteminde sadece dövizden TL’ye dönüşte destek sağlandı, katılım bankacılığı da gözetildi.

Merkez Bankası ayrıca ihracatçı ve ithalatçı firmalara kur riskini yönetebilmeleri amacıyla, ihale yoluyla ve BİST VİOP’ta TL uzlaşmalı vadeli döviz satışı gerçekleştirileceğini de açıkladı.

PANİK KALKTI, ORTA VADELİ RİSKLER VAR

Bankacılar sistemin yeni döviz alımlarını caydırabileceğini, en azından panik havasını şu an için ortadan kaldırdığını, bunun da aralıksız devam eden tek yönlü bireysel döviz talebini kesmesi açısından olumlu olduğunu belirtiyor.

TL’deki sert değer kazancına rağmen yine de birçok bankacı orta ve uzun vadeli süreçlerinin izlenmesi gerektiğine ve TL’de değer kaybı olması halinde Hazine üzerinde oluşabilecek risklerin büyüklüğüne dikkat çekiyor.

‘KAMU ÜZERİNDE RİSK ÇOK YÜKSEK OLACAK’

Bir bankanın döviz masası işlemcisi, “Kurumsal taraftan döviz talebi görüyoruz. Bireysel döviz talebi ise kesilmiş durumda. Yeni sistem bankalar için avantaj. Bu sistemde TL’de değer kaybı belirgin bir şekilde oluşursa kamu üzerindeki risk çok yüksek olacak. Şu an için sistemin kullanımının yaygınlığı ve bireysel panik talebini önlemesi önemli. Panik önlendi burası net” dedi ve ekledi:

“Bu panik döviz talebinin önlenmiş olması ekonomide sorunların çözülmesi için zaman tanıyacak. Hala faizin enflasyonun çok ciddi altında olduğu unutulmamalı. Bu faiz politikasının uzun süre devam edeceğini, hatta daha çok indirim yapılabileceği endişesinin kur üzerindeki etkileri takip edilmeli”. (REUTERS)