AP seçimleri: Aşırı sağ sıçrama yaptı

Avrupa Parlamentosu (AP) seçimlerinde merkez sağ çoğunluğunu korusa da aşırı sağın yükselişi dikkat çekti. Almanya’da AfD ikinci sıraya yerleşirken, İtalya’da Meloni’nin partisi birinci oldu. Fransa’da aşırı sağcı RN yüzde 31,50’lik oranla ve açık ara farkla ilk sırayı aldı. Cumhurbaşkanı Macron, meclisi feshederek ülkeyi erken seçime götürmeye karar verdi. Sonuçların ardından Paris’te sokaklara çıkan solcular, tüm sol partileri erken seçimde birleşmeye çağırdı. Belçika’da da Başbakan De Croo istifa ettiğini duyurdu. AP seçimleri pazar gecesi tamamlandı ve AB’nin 27 üye ülkesinde, AP’nin 720 üyesini seçmek için halk sandığa gitti.

Seçim Sonuçları ve Öne Çıkanlar

• Avrupa Halk Partisi (EPP): Merkez sağcı EPP, 184 sandalye ile liderliğini korudu. Ursula von der Leyen, “Bugün EPP için güzel bir gün” ifadelerini kullandı.
• Sosyalistler ve Demokratlar İttifakı (S&D): Merkez sol çizgideki S&D ikinci sırayı aldı.
• Aşırı Sağ Gruplar: Muhafazakarlar ve Reformistler (ECR) ile Kimlik ve Demokrasi (ID) grupları ciddi bir ivme kazandı.
• Yeşiller ve Liberaller: En fazla kan kaybeden gruplar oldu.

Ülke Bazında Sonuçlar

Fransa

Fransa’da aşırı sağcı Marine Le Pen’in Ulusal Birlik (RN) Partisi, oyların yüzde 31’ini alarak birinci oldu. Macron’un partisi Rönesans, yüzde 15,2 ile ikinci sırada kaldı. Macron, meclisi feshedip erken seçim kararı aldı. Paris’te yüzlerce solcu eylemci, sol partilerin birleşmesini talep etti.

Almanya

Almanya’da AfD yüzde 15,9 ile ikinci sıraya yerleşti. Sosyal Demokrat Parti (SPD) yüzde 13,9 ile tarihinin en kötü sonucunu aldı. CDU/CSU ittifakı yüzde 30 oy ile birinci oldu.

İtalya

Başbakan Giorgia Meloni’nin partisi İtalya’nın Kardeşleri (FdI), yüzde 27’yi aşan oy oranıyla birinci sırayı aldı. Ana muhalefet Demokratik Parti (PD) yüzde 23,7 ile ikinci sırada yer aldı.

İspanya

İspanya’da merkez sağcı Halk Partisi (PP) birinci parti çıktı. PP, yüzde 34,18 oy oranı ile 22 sandalye kazandı. Sosyalist İşçi Partisi (PSOE) ise 20 sandalye elde etti.

Belçika

Başbakan Alexander De Croo, partisinin yüzde 5,5 oy oranı ile ağır bir yenilgi almasının ardından istifa etti.

Avusturya

Avusturya Özgürlük Partisi (FPÖ), oy oranını yüzde 25,5’e yükselterek AP’deki sandalye sayısını 6’ya çıkardı.

Yunanistan

Yeni Demokrasi (EPP) 8 milletvekili kazanarak birinci parti oldu. Radikal Sol Koalisyon (SYRIZA) 4, Panhelenik Sosyalist Hareket (PASOK) 3 sandalye kazandı.

Polonya, Portekiz, Romanya

Polonya’da EPP 20, ECR 10 sandalye kazandı. Portekiz’den EPP ve S&D yedişer milletvekili gönderdi. Romanya’da S&D 13, EPP 12 sandalye kazandı.

Metsola’nın Seçim Yorumu

AP Başkanı Roberta Metsola, yeni AP’nin 11 Haziran’dan itibaren çalışmaya başlayacağını belirtti. Aşırı sağın güçlü konumu hakkında, “Çoğunlukla çalışıyoruz. Avrupa yanlısı yapıcı merkezin hakim olduğunu görüyoruz” dedi.

Sonuçların Ardından

• Fransa: Aşırı sağcı RN’nin zaferi sonrası Macron erken seçim kararı aldı.
• Almanya: SPD’nin tarihindeki en kötü sonuçları alması üzerine parti içi tartışmalar başladı.
• İtalya: Meloni’nin zaferi sağın güçlenmesini perçinledi.
• Belçika: Başbakan De Croo istifa etti.

Genel Değerlendirme

Bu seçimlerde aşırı sağın yükselişi ve merkez sağın gücünü koruması, Avrupa’daki siyasi dengeleri değiştirebilecek gelişmelere işaret ediyor. Avrupa Parlamentosu’nda oluşan yeni dağılım, önümüzdeki dönemde AB politikalarının şekillenmesinde belirleyici olacak.