Malumun ilanıdır; avukatlık mesleği can çekişiyor!

Yargının en önemli sac ayağı olan avukatlar angarya hizmeti verir hale gelmiştir. Bilindiği üzere ülkemizde Ceza Muhakemeleri Kanunu’na 1992 yılında yapılan değişiklik ile avukata erişim imkanı olmayan vatandaşlara yönelik zorunlu müdafilik hizmeti getirilmiştir. Böylece özel olarak bir avukat ile anlaşacak durumu olmayan vatandaşlar soruşturma yahut kovuşturmanın yapıldığı ilin Barosu tarafından tayin edilen avukat aracılığı ile bu hizmetten faydalanabilmektedir. Lakin bu hizmet karşılığı ödenen ücretler, bugüne kadar bu hizmeti büyük bir özveri ve onurla yerine getiren avukatlar için mevcut ekonomik koşullar altında tahammül edilemez bir duruma evrilmiştir.

Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’nin Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmesine rağmen barolar tarafından yapılan CMK atamalarına ilişkin ücret tarifesi henüz yenilenmedi. Geçtiğimiz günlerde baro başkanları toplantısından belirlenmeyen tarife nedeniyle CMK eylemi kararı çıkmış ve akabinde kademeli eylem planı açıklanmıştı.

Bu kademeli eylem planına göre şiddet ve istismar mağduru kadın ve çocuklar için gelen talepler hariç olmak üzere 13 Eylül’de tüm illerde CMK hizmetinin yavaşlatılacak, 20 Eylül’de tüm illerde CMK hizmeti bir günlük kapatılacak, 27 Eylül’de yine tüm illerde üç gün süre ile kapatılacak ve hala bir çözüm getirilmezse süresiz olarak CMK sistemi kapatılacaktı. Nitekim ilk eylem hayata geçirildi. İkinci eylem ise geçici olarak durduruldu. Gerekçe ise Bakanlığı’nın olumlu yaklaşımları olarak açıklandı. Lakin henüz bir çözüm yok.

Ceza yargılamasında avukatın varlığı; hak arama özgürlüğünün garantisi, adil yargılanma hakkının olmazsa olmazı, işkence ve kötü muameleyle ve hukuka aykırılıklarla mücadelenin ayrılmaz bir parçasıdır. Adil bir yargılamanın ancak savunmanın katılımıyla var olabilecektir.

Böylesi önemli bir misyonu bulunan avukatlara reva görülen CMK ücretleri, artık avukatların kendi giderlerini karşılayabileceği bürosunu kurabileceği bir iş halinden, geçinmesinin bile zor olduğu bir iş haline evrildi. Nasıl mı?

Diyelim ki mesleğe henüz başlamış ve başka gelir kaynağı olmayan genç bir avukatsınız. CMK sisteminden bir ceza dosyası görevi geldi. Ortalama 3 yıl o dosya ile uğraşıp emek vereceksiniz. Ki 3 yılla kurtulursanız ne ala. Görevinizi ifa ettiğiniz ana kadar ücret başvurusunda bulunamadığınızdan ötürü ilk duruşmaya girmeyi bekliyorsunuz. İlk duruşmaya girip sonrasında baronuza ücret başvurusunda bulundunuz. O ücreti 2-3 ayda içinde alabilirseniz şanslısınız. Sakın başka bir baroya geçmeyi düşünmeyin. Hayır dalga geçmiyorum! CMK ücretlerinin ekonomik şartlar altında pek bir karşılığı olmadığı ve yüksek enflasyon karşısında eridiği yetmezmiş gibi; bazı barolarda ücretler avukatlara 3-4 ay sonra ödeniyor. Şanslı olduğunuzu varsayarak 2 ayda ücretiniz hesabınıza geçti diyelim. CMK ücret tarifesinde 1.113 TL olan ücretinizden hemen %20 gelir vergisi stopajı ve bir kamu hizmeti olmasına rağmen %18 KDV kesildi. Evet yaklaşık 3 yıllık emeğinizin karşılığı tamı tamına 754 TL.

Ya da bir soruşturma görevi aldınız. Önce hangi karakoldan çağrıldıysanız taksi ya da şahsi aracınız ile oraya gittiniz. Saatlerce bekletilip sonunda ifadeye girdiniz. Akabinde müvekkiliniz -yine şanslıysanız- sabahında Adliye’ye sevk edildi. Bir de savcılık ifadesi için bir o kadar beklediniz. Durun daha göreviniz sonlanmadı. Bir de Sulh Ceza Hakimliği’nde saatlerce sıra bekleyip duruşmaya girdiniz. Sonrasında müvekkiliniz tutuklandı ya da adli kontrol ile serbest bırakıldı diyelim. O karara itiraz ettiniz. Durun yahu görev bu öyle hemen biter mi? Taa ki soruşturma dosyası bitene kadar göreviniz devam ediyor. Sonrasında yine ücret için başvurdunuz. Yine o travmatik süreç sorunda tamı tamına elinize 440 TL geçti. Bozdur bozdur harca. Öyle değil mi? Değil!

Bu ücret ile 13 adet damacana su ya da 29 adet simit+çay alabilirsiniz. Ama ofis giderlerinizi karşılayamazsınız. Ayrıca ülke şartları ve enflasyon nedeniyle Cuma günü kazandığınız 440 TL’yi pazartesi günü tahsil ettiğinizde 440 TL olarak kalmıyor. Kazandığınız para tahsil gününe kadar da eriyor. Maalesef ki avukat oluşunuz sizi o dizilerdeki gibi zengin yapmıyor. Zenginlik bir tarafa, açlık sınırından kurtarmıyor!

CMK bir kamu hizmetidir. Bu sebeple yüksek enflasyon ve ekonomik şartlar göz önünde bulundurularak ücret tarifesi güncellenmeli ve KDV oranı %1’e düşürülmelidir. Avukatlık mesleğinin onuruyla bağdaşan, avukatların emeklerine karşılık gelen ve adil yargılanma hakkına erişimi sağlayan hakkaniyete uygun bir artış gerçekleştirilmelidir. Ekonomik talepler hiçbir zaman siyasi olamaz!

UNUTULMASIN Kİ AVUKATLARIN SESİ KESİLİRSE YURTTAŞLARIN NEFESİ KESİLİR!