Piyasalarda son durum: Dolar ne kadar oldu? (2 Mart 2022 Çarşamba)

Piyasalarda iç veri gündeminde ticaret bakanlığı Şubat ayı öncü dış ticaret verileri izlenirken dış piyasalarda Euro bölgesi öncü TÜFE ve ABD ADP özel sektör istihdam verileri izlenecek.

Asya borsaları, Batılı devletlerin Rusya’nın Ukrayna’yı işgaline karşılık olarak uygulamaya başladığı ağır yaptırımların etkilerine dair endişeler nedeniyle Avrupa borsaları ve Wall Street’te görülen düşüşlerin ardından yeniden baskı altında kalırken, petrol fiyatları yükseldi.

Ruble, Batılı devletlerin Rusya’ya karşı uyguladığı yaptırımların etkisiyle dolar karşısında 117 seviyesini görerek rekor dip seviyeye gerilemesinin ardından hafif toparlandı.

Petrol fiyatları, Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesinin ardından Rus bankalarına uygulanan yaptırımların ham petrol sevkiyatı için finansmanı engellemesi ve bazı işlemcilerin arz sıkışıklığı görülen bir dönemde Rusya’dan yapılan ham petrol sevkiyatlarından kaçınmasıyla yükseldi. Brent ham petrolünün en yakın vadeli varil fiyatı 6 dolar artarak 111.01 dolara yükseldi.

Rusya’nın Ukrayna’ya başlattığı askeri harekatın ardından dolar/TL yılbaşından bu yana seyrettiği 13.5 etrafındaki dar bandı yukarı yönlü ilk kez geçen hafta kırmıştı. TL’de geçen hafta gün içinde yüzde 5’e ulaşan kayıplar görülmüş ancak daha sonra kayıplarını kamu desteğiyle önemli ölçüde telafi etmişti.

Bankacılar geçen hafta 4 milyar doları bulan kur istikrarı için TCMB rezrevlerinden harcanan tutarı dün de 1 ila 2 milyar dolar arasında hesaplıyorlar. Dolar/TL’deki her yükseliş ya da kamu eliyle yaşanan her düşüş, kamunun artan döviz riski nedeniyle endişeyle takip ediliyor.

Merkez Bankası (TCMB) Ocak ayı itibarıyla döviz rezervlerinde hem düşüş, hem artış yönlü etki eden daha aktif bir kur politikası izlemeye başladı. Analistler yeni düzeni kamu kontrolünün daha çok olduğu bir kur politikası olarak tanımlıyor.

GÖZLER YARINDA

Öte yandan yine bankacıların yaptığı hesaplamaya göre, TCMB’nin 25 Şubat ile biten haftada net rezervlerinin bir önceki haftaki 19.8 milyar dolardan yaklaşık 1 milyar dolar gerileyeceği yönünde veri yarın saat 14.30’da açıklanacak.

TCMB’nin rezervlerine piyasalar swap verilerinden arındırılmış olarak bakıyor ve bu tutar eksi 60 milyar dolardan eksi 45 milyar dolara gelse de belirgin negatif seyrini sürdürüyor. TCMB kur istikrarı için Aralık’ta 20, Ocak’ta 3 milyar dolar rezerv harcamıştı.

Dolar/TL bu sabah saat 08.45 itibarıyla 13.91/13.9795 seviyesinde işlem gördü.

Gösterge 10 yıllık tahvilde bileşik getiri geçen hafta yüzde 24.79’a kadar yükseldikten sonra dün son işlemde yüzde 24.33 seviyesinde. Türkiye’nin 5 yıllık CDS’leri geçen hafta 613 baz puanı aşarak iki yılın zirvesine ulaştıktan sonra geriledi. CDS dün günü 585/595 baz puandan tamamladı.

ENERJİ MALİYETİ HÜKÜMETİN CARİ FAZLA HEDEFİNİ ZORLAR

Ukrayna’daki savaşın Türkiye ekonomisine ilk etkisi petrol fiyatından geliyor. Brent petrolü bugün 111 doları aşmış durumda Aleyhine yaptırım başlatılan Rusya, küresel petrol arzının yaklaşık yüzde 10’unu oluşturuyor.

Petrol ve emtia fiyatlarındaki artış, cari fazla hedefleyen ve yüzde 50’ye ulaşan enflasyon problemini cari fazla ile çözmeyi amaçlayan Türkiye ekonomisi için önemli bir risk unsuru.

Türkiye’nin ithalat faturası bir yıldır aralıksız yükselen enerji fiyatlarının da etkisiyle Ocak’ta 8.8 milyar dolarla yeni rekora tırmanırken, Şubat ayından itibaren yapılan ithalat savaş etkisiyle daha da tırmanabilecek enerji maliyetlerini ekonomiye yansıtacak.

Hükümet yeni ekonomi politikasıyla ihracat artışı ve turizm gelirleriyle cari fazla vermeyi hedefliyor olsa da, hem enerji maliyeti hem de bu maliyetin TCMB rezervlerinden karşılanan kısmı son aylarda rekor düzeyde arttı. İstikrarlı döviz kuru ve enflasyonda düşüş için hükümetin gerekli dediği “cari fazla” ise artan ithalat ve rezerv maliyeti nedeniyle her geçen gün daha da zora giriyor.

Rusya-Ukrayna geriliminin turizm ile tahıl ve gıda ticareti nedeniyle Türkiye’ye olası etkileri de piyasalarda takip ediliyor. Reuters’ın geçen hafta yayımladığı analize göre en kötü senaryoda turizimde 35 milyar dolarlık gelir hedefinde 5-6 milyar dolarlık kayıp öngörülüyor.